MEDITATIE

26 MEI 1969

De volgende halte op mijn zoektocht naar verlichting is een YOGA c.q. MEDITATIE bijeenkomst. Ontspannen loop ik de zaal binnen en ga op een matje zitten. In kleermakerszit. Omdat iedereen dat doet. Om mij heen dertien vrouwen. Mannen doen kennelijk niet aan yoga en mediteren. Behalve ik. En de leraar die tegenover ons zit.

‘Sluit uw ogen en richt uw aandacht op uw navel en adem er diep en langzaam naar toe,’ zegt de leraar die Frans Kuhl heet. De dertien dames, noemden hem vlak voor de les begon, gekscherend Swami Flauwi Khul , maar dit geheel terzijde.

Het ademen lukt maar met mate en ik zit niet lekker. Wellicht iets teveel cuba libre’s gisteravond. Dan een stem bij mijn oor: ’waarom zit je zo raar?’
De leraar!
Ik open mijn ogen: ‘Eh..ik zit normaal gesproken op een stoel. Of een bank.  Mijn rug laat dergelijke kronkels helaas niet toe.’

Swami Khul kijkt naar de anderen. Ik ook. Iedereen zit keurig met rechte rug diep te ademen. Alleen ik niet. Beetje gênant…op z’n minst.
‘De bedoeling is dat je bij jezelf naar binnen gaat, meneer Schilder. Door naar je navel te gaan brengt je je aandacht weg van je hoofd en het denken. Chaotisch denken, als ik het goed inschat bij jou.’
Hij glimlacht.
Ik niet.

‘De volgende stap,’ hervat hij zijn betoog, ‘is dat je je concentreert op het woord, ook wel “mantra” genoemd, AUM.
Aum is de oerklank of de Universele klank waardoor het hele universum vibreert. Je kunt dan via passieve concentratie op die mantra alle gedachten overstijgen en in contact komen met het zuivere bewustzijn, de bron van ‘creatieve intelligentie’. En wellicht gevolgd door de door jou gewenste verlichting.’
Ik kijk hem aan. Toch wel onder de indruk.

‘Ben je gisteravond op tijd naar bed gegaan, Schilder?’
Schilder, nu! Niet meer menéér Schilder.
‘Eh…om drie uur, en maar twee cuba libre’s gedronken.’
‘Ik adviseer je om geen alcohol meer te drinken, Schilder. Ik adviseer je al je begeerten te beteugelen en verder: niet stelen, niet liegen, niet doden. Dat soort dingen. Dat is de kortste weg naar verlichting.’
‘Cuba libre is geen alcohol, meneer,’ piep ik enigszins uit mijn evenwicht gebracht. ’Cuba libre is a way of life.’
‘Mediteren of verlichting ook, Schilder. Je zult moeten kiezen.’

Daarna doen wij oefeningen (asana’s). De kopstand weiger ik. Ik leg Swami Khul uit dat ik geen baan als acrobaat ambieer. Hij is het niet met mij eens maar moet wel lachen.

Bij het afscheid zegt hij, met gevouwen handen, 'namaste'  tegen mij.
Hij ziet mijn verbijsterde gezicht en legt uit: ‘Ik groet met dit woord het Goddelijke in jou, heer Schilder….’
Maar natuurlijk!
Zoals mijn eigen Zen Goeroe al zei: “Ware kennis bestaat erin te weten dat je niets weet.”

Een uur later zit ik in het Vondelpark. Samen met nog tweehonderd mensen op of in slaapzakken. Iemand roept om de vijf minuten; peace, man! en uit een transistorradio klinkt Cha-la-li van the Suffles of zoiets. Twee minuten later de mededeling dat John Lennon en Yoko Ono zijn begonnen aan hun tweede bed-in voor de vrede, in Montreal.
Peace man!

Brain agent

19 MEI 1969

Veel van mijn vrienden zijn op weg naar India. Ze willen daar in een ashram leren mediteren. Dat zou ik ook wel willen maar het geld ontbreekt mij.

In plaats daarvan zit ik in een koffietent in de Leidsestraat die “Boffy” heet. Ik zit hier voornamelijk omdat het tweede kopje gratis is.

In een krant van drie dagen geleden lees ik dat het Maagdenhuis bezet is.  Dat verklaart al die sirenes de hele ochtend. Op  radio Veronica hebben ze een nieuwe DJ die zich Klaas Vaak noemt. Als eerste draait hij Israelites van Desmond Dekker & The Aces. Ik bestel nog een koffie.
Dan stuit ik op een artikel: Bernard Boenter geeft een lezing in Paradiso in Amsterdam.
Hij is een zogenaamde “Brain agent en trendteller,” staat er in zijn folder te lezen.
Geen idee wat dat is maar het lijkt mij, om verder te komen in mijn spirituele zoektocht een must om aan te horen.

En nu zit ik in de zaal. Bernhard achter een soort preekstoel. Mooie man. Te lang ribfluwelen jack uit 1953, roze coltrui en sandalen zonder sokken. Zoals het hoort!
‘Hoe boks je als starter tegen de gevestigde orde op?,’ vraagt hij de ademloos toehorende zaal.
Stilte…
‘Dan zal ik het zeggen,’ lacht Bernhard ‘Laat zien dat het ook anders kan. Biedt meer service én frisse energie.’
Zo! Dat is eruit. Ga daar maar eens overheen. Maar hier kwam ik niet voor. Ik wilde horen hoe ik contact maak met mijn ziel.

Ik kijk eens naar een man naast mij: mond halfopen, baard van drie dagen, haar minstens negen jaar niet gewassen. Frisse energie. Zo zal Bernhard het toch niet bedoelen.
‘Fair pricing is de trend,’ gaat Bernhard verder.
‘En laat zien dat je emotioneel betrokken bent.’
Dnt steekt de man naast mij zijn vinger op.
‘Eh… ja?,’ vraagt Bernhard onzeker, kennelijk niet gediend van een interruptie.
‘Je hebt een punt, Bernhard,’ zegt de man. ‘Vroeger ging het om een return on investment, toch?’
Bernhard slikt. De zaal is opgetogen.
‘Éh…nou…laat me even verder spreken en..’
‘Wacht effe,’, zegt de man, nu op dreef. ‘Ben je het met me eens dat je tegeswoordigs beter van return on involvement ken spreken?’
Tegeswoordigs! Een welbespraaktheid die ik niet direct van de man verwacht zou hebben .

‘Eh..nou.. ik wilde net vertellen dat er een toenemend belang is van emoties in het zakendoen,’ gaat Bernhard verder.
De man naast mij staat nog steeds: ‘Zeker! Er is tegeswoordigs een verandering gaandeweg van IQ naar EQ,’ zegt hij.
Gaandeweg! Ik geniet.

Op de terugweg in de tram zie ik een meisje met zolen van minstens 15 centimeter dik. Als ik naar buiten kijk zie ik nog meer meisjes op dat soort schoenen.
Ik neem mij trouwens voor,  mij voortaan beter te informeren voor ik naar een lezing ga. Dat werpt meteen de vraag op of ik mij teleurgesteld moet voelen over de lezing van Bernard. Ik laat het maar zo. Je accepteert het. Wat moet je anders..

ZEN GOEROE

19 SEPTEMBER 1969

In een cafe met veel visnetten aan het plafond lees ik de krant. The Who heeft een rockopera gemaakt en treedt daar volgende week mee op in Amsterdam. Moet ik daar heen eigenlijk? The Beatles doen tegenwoordig aan meditatie. Iets dat ™ heet en is uitgevonden door ene Maharishi Mahesh Yogi.Op de radio boven de bar klinkt “Zen” uit de musical Hair.
Hoe toepasselijk.

Ik denk al een tijdje na over wat ik wil in mijn leven. Ga ik door op de weg van nu of wil ik erachter komen of er meer is tussen Hemel en Aarde. Wat de zin is in mijn leven. Moet ik doorgaan met de nutteloze zaken waar ik nu mee bezig ben..

Veel boeken over spiritualiteit heb ik al gelezen maar ze laten nogal wat vraagtekens achter.Er blijken zelfs onnoemelijk veel tegenstrijdigheden te bestaan in de wereld van de spiritualiteit.

Daarom loop ik de kroeg uit en loop naar een Meditatiecentrum met een zogenaamde “ZEN-Goeroe” aan het hoofd daarvan. Hij zit daar al een tijdje en het wordt tijd dat ik bij hem wat antwoorden ga krijgen.

Na binnenkomst vraag ik de Goeroe naar de tegenstrijdigheden in spiritualiteit.
De Goeroe sluit zijn ogen en zegt: "Als je moet vragen wat jazz is, zul je het nooit weten."
Daar moet ik even van slikken. En ik vraag voor alle zekerheid of hij mijn vraag wel heeft begrepen.
Weer sluit de Goeroe zijn ogen: "Als je moet vragen wat jazz is, zul je het nooit weten."

Het begint mij te vervelen, dus antwoord ik: "Ik zag onlangs iemand pissen in de Kalverstraat. Ik dacht: Is dit het einde van de beschaving zoals wij die kennen? Of is het gewoon iemand die pist in de Kalverstraat?"
De Goeroe opent zijn linker oog. Wijdopen! Alsof hij het in de ashram hoorde donderen. En fluistert: "Ik ben ontzet over mensen die het universum willen 'kennen' terwijl het al moeilijk genoeg is om je weg te vinden in de PC Hooftstraat".

Daar moet ik over nadenken. Wat is dit voor rare man. Ik bedoel, ik stel toch een gewone serieuze vraag. Dus merk ik op: “u bedoelt dus eigenlijk dat als iemand de kat uit de boom kijkt, dat dan de brandweer minder werk heeft?"
De Goeroe sluit zijn linkeroog en opent zijn rechteroog, zwijgt even, en zegt dan:
“De reden waarom engelen kunnen vliegen, is dat ze zo licht over zichzelf denken.”
Ik raak intussen steeds meer ontmoedigd en merk op: ’en nu, Goeroe? ik voel mij steeds meer ontmoedigd, wat raadt u mij aan?”
Goeroe sluit zijn rechteroog en zegt: ”Moedig anderen aan.”

‘Ja hallo’, roep ik verontwaardigd. ‘Daar heb ik wat aan! Ik vraag gewoon aan u wat u van al die tegenstrijdigheden vindt in de spirituele wereld. Geef nu eens een normaal antwoord.’
Nu gaan beide ogen van de Goeroe open. Hij kijkt mij strak aan en zegt: "Niemands mond is groot genoeg om het geheel uit te spreken."

Ik zucht en sta op: ”Sorry dat ik u lastig viel met mijn eh...domme vragen.. U zult mij wel niet zien zitten, dus ga ik maar even staan.”
Nu lacht de Goeroe breed en tegelijkertijd vriendelijk: ‘Ga, beste jongen. En bedenk: hij die een vraagt stelt is maar een dwaas gedurende één minuut. Hij die niet vraagt, blijft een dwaas voor eeuwig.’

Ik dank de Goeroe, voor tja...wat eigenlijk, en verlaat het pand. Weer een ervaring rijker en een illusie armer. Hoewel...over dat laatste, daar ben ik nog niet helemaal uit..Mij wacht nog een lange zoektoch, ben ik bang.

Maar je accepteert het. Wat moet je anders..

Woodstock

Het was me het weekje wel. eerst vorige week het bericht dat Sharon tate, vrouw van Roman Polanski werd vermoord door ene Charles Manson en gister de opening van het Woodstockfestival. Mijn favorieten, Crosby, Stills, Nash & Young schijnen daar op te treden.

De kroeg waar in nu zit moet het doen met Lily the Pink van Scaffold die uit een armetierig transisto17 AUGUSTUS  1969rradiootje op de bar schettert.

Maar oké, ze hebben een kleuren tv op de bar staan en dat vergoed veel.

Ik zit samen met Helen, een vriendin, die sinds kort een baan heeft als lerares Nederlands , aan een tafeltje.

Heel opzichtig heeft zij het nieuwe boek van Jan Wolkers voor zich op tafel gelegd.Turks Fruit. Het geeft haar kennelijk een idee van intelligentie. Of misschien ook niet.

Greet dier al jaren in deze kroeg werkt brengt ons twee rum cola’s.

‘Jij komt toch altijd met die, kom hoe heet ze ook weer, Dora hierr?,’  vraagt ze met opgetrokken wenkbrauwen..

‘Ja,  klopt.  Op de even dagen.  Op de oneven dagen met Helenl hier.’

‘En wat doet eh…Helen voor werk,’  vraagt ze nu met één wenkbrauw opgetrokken.

‘Helen is lerares Nederlands,’  antwoord ik zuchtend.  Kun je daar iets mee?’

‘Niet echt nee.  Kun je dat tuig een beetje aan?,’  vraagt ze nu rechtstreeks aan Helen.

‘Met moeite,’  zegt Helen.  ’Je maakt van alles mee in het onderwijs.  Van kinderen waar je in de gang overheen moet stappen omdat ze volledig stoned op de grond liggen, tot leerlingen die bereid zijn een mes in je donder te steken als je ze voorzichtig probeert uit te leggen dat een joint roken niet mag op school.’ kalm steekt ze een gauloise sigaret op. Zelf pak ik een Cabbalero.

‘Ja, nou,  ik heb ook Nederlands gestudeerd,’  zegt Greet.  ‘Maar daar ben ik maar mee gestopt. Ik bedoel,  er klopt toch niets van onze taal?’

‘Hoezo niet?,’  vraagt Helenl.

‘Nou,  die onzinnige tegenstrijdigheden. Vroeger bijvoorbeeld, was het ‘pannekoeken.’  Nu moet het ineens ‘pannenkoeken’ zijn.  Dat is in geen enkel andere taal zo.  En het is in beide gevallen nog fout ook.  Zeg dan gewoon pankoek.  Ik bedoel,  we zeggen toch ook niet grassensprietjes of wassenmand?  Of kinderenfietsje?’

Helen kijkt haar sprakeloos aan.

‘Ja,  daar heeft u niet van terug hè,  mevrouw de lerares Nederlands?’

‘Ik voel mij een behoorlijke zielpoot na jouw duidelijke uitleg,’  reageert Helen.

‘Blij dat je het toegeeft,’  zegt Greet tevreden.’

‘Willen jullie nog wat drinken?’

‘Ja,  doe mij maar een bord vissensoep,’  zeg ik vriendelijk lachend.

Even is Greet stil. Dan: ‘wil jij me effe niet in de zeik nemen,ja!’

‘Sorry, Greet. Ik zal het niet meer doen. Doe dan maar een bord kipsoep..’

Lily the Pink is overgegaan in Venus van Shocking Blue en Greet knalt de radio uit. Snel zet ze de TV aan. Rutger Hauwer als Floris. In zwart-wit. Dat dan weer wel...